![](/media/lib/475/n-emma-paolin-7acbfe6069f49b51d140c13507f0b385.jpg)
Poznawanie obiektów zabytkowych dzięki zapachowi
18 października 2021, 11:33Polsko-słoweński zespół rozpocznie niebawem projekt ODOTHEKA, polegający na eksplorowaniu i archiwizowaniu zapachów związanych z dziedzictwem narodowym. W porównaniu do innych zmysłów, obecnie powonienie odgrywa niewielką rolę w komunikacji dot. historii i dziedzictwa narodowego. Węchowe wystawy są w muzeach nadal rzadkie, po części dlatego, że dotąd nie opracowano systemu charakteryzowania, odtwarzania i utrwalania zapachów obiektów historycznych.
![Brunatnica](/media/lib/64/379px-kelp-forest-monterey-brunatnica-8f772b5d3fb11cd8a19afd86d4365728.jpg)
Tajemnice ewolucji: jak powstały wielokomórkowce
4 czerwca 2010, 09:44W jaki sposób organizmy wielokomórkowe wyewoluowały z jednokomórkowców? Może odpowiedź da nam poznanie pełnego genomu alg - brunatnic.
![](/media/lib/484/n-blazar-3dbb7371cf8901b851dbcdf6ac16fc39.jpg)
Dwa najpotężniejsze detektory neutrin zarejestrowały sygnał z rozbłysku tego samego blazara
28 grudnia 2021, 11:54Naukowcy z Obserwatorium Neutrin IceCube na Biegunie Południowym poinformowali o zarejestrowaniu przed trzema tygodniami neutrino o energii 172 TeV. Cztery godziny później teleskop Baikal-GDV, znajdujący się w wodach jeziora Bajkał, zarejestrował nadchodzące z tego samego kierunku neutrino o energii 43 TeV. Dla porównania warto wiedzieć, że maksymalna energia cząstek rozpędzanych w Wielkim Zderzaczu Hadronów ma wynieść 7 TeV.
![NEEM site](/media/lib/67/drill-site-neem-645531e87df615422f319c8a0fff0894.jpg)
Lód eemski opowie o dawnym klimacie
9 sierpnia 2010, 11:34Od wielu lat naukowcy poznają klimat dawnych epok dzięki danym zawartym w grenlandzkim lodzie. Gruba, lodowa skorupa zawiera w sobie dane bezcenne, jeśli chcemy zrozumieć zmiany klimatu. Projekt NEEM właśnie dotarł do lodu sprzed 130 tysięcy lat.
![](/media/lib/491/n-legionella-bd452c5f775068fb52676230dd832042.jpg)
Do infekcji bakteryjnych dochodziło już 2 miliardy lat temu
17 lutego 2022, 10:35Przodkowie legionelli, bakterii wywołującej legionellozę, infekowali komórki eukariotyczne – czyli zawierające jądro komórkowe – już dwa miliardy lat temu, donoszą naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali. Do infekcji zaczęło więc dochodzić wkrótce po tym, jak eukarioty rozpoczęły żywienie się bakteriami. Nasze badania pozwalają lepiej zrozumieć, jak pojawiły się szkodliwe bakterie oraz jak złożone komórki wyewoluowały z komórek prostych, mówi główny autor badań, profesor Lionel Guy.
![](/media/lib/52/delfin-pysk-32c4e30d6c7437173e029449eb3813c2.jpg)
Delfinie esperanto
1 października 2010, 11:30Esperanto czy nauka języków obcych wcale nie są typowo ludzkimi wynalazkami. Kiedy bowiem spotykają się dwa gatunki delfinów i one próbują znaleźć wspólny język. Naukowcy obserwowali daleko spokrewnione delfiny butlonose (Tursiops truncatus) i przedstawicieli gatunku Sotalia guianensis, jak spędzają razem czas w azylu dla dzikich zwierząt Gandoca-Manzanillo u wybrzeży Kostaryki.
![](/media/lib/501/n-sztylety-202f0fe4c68b0620ccb072cd19ae547a.jpg)
W końcu wiemy, do czego służyły sztylety z epoki brązu znajdowane w bogatych grobach wojowników
2 maja 2022, 06:34W IV tysiącleciu przed naszą erą w Europie epoki brązu pojawiły się sztylety ze stopu miedzi. Szybko rozprzestrzeniły się one po całym kontynencie, docierają do Wysp Brytyjskich i Irlandii. Naukowcy od dziesięcioleci spierają się, do czego sztylety te służyły. Dopiero teraz, dzięki opracowaniu nowej rewolucyjnej metody analizy, udało się odpowiedzieć na to pytanie.
![](/media/lib/72/alpha-5761cada45b4267e69bc5886bcaa731b.jpg)
CERN wyprodukował i uwięził antymaterię
18 listopada 2010, 12:17CERN poinformował o zakończonym sukcesem przechwyceniu atomów antywodoru. Pozwoli to na dokładne jego zbadanie i przeprowadzenie porównań materii i antymaterii.
![](/media/lib/152/n-bable-a896efc4e96155c6f3b1da4b47669fff.jpg)
Bąble Fermiego nie pochodzą z naszej galaktyki?
20 lipca 2022, 09:15W 2010 roku świat astronomii obiegła sensacyjna wiadomość o odkryciu dwóch olbrzymich bąbli znajdujących się nad i pod centrum Drogi Mlecznej. Struktury zarejestrowane przez Fermi Gamma-ray Space Telescope i nazwane Bąblami Fermiego, mają wysokość po 25 000 lat świetlnych i prawdopodobnie liczą sobie zaledwie kilka milionów lat. Grupa amerykańskich naukowców opublikowała właśnie wyniki badań, z których wynika, że bąble – przynajmniej częściowo – pochodzą spoza naszej galaktyki.
![](/media/lib/74/rudzik-zwyczajny-65cf42f16b44636f440c918bc5e51e3f.jpg)
Kwantowy kompas rudzików
24 stycznia 2011, 12:28Magnetorecepcja pozwala na wykrywanie kierunku linii pola magnetycznego Ziemi. Dzięki temu zwierzęta wędrowne, np. migrujące pomiędzy Skandynawią a Afryką rudziki, orientują się w przestrzeni. Kiedyś uważano, że za zdolnością tą kryją się reakcje chemiczne zachodzące w oku. Teraz naukowcy z Uniwersytetu w Oksfordzie skłaniają się raczej ku temu, że ptasi kompas bazuje na tzw. koherencji (spójności) kwantowej.